Beth mae’r Eisteddfod a’r Gymraeg yn eu golygu i mi – I Gynfyfyrwyr, Gan Gynfyfyrwyr
14 Mawrth 2023Symudodd Matt Jones (MA 2017) i Gaerdydd o Connecticut â’r awydd i ymgolli yn niwylliant Cymru a’r iaith Gymraeg. Yn ystod Eisteddfod Genedlaethol 2018 ym Mae Caerdydd, teimlodd iddo wirioneddol ymgysylltu â’r diwylliant hwn ac iddo weld yr iaith yn ei llawn fwrlwm. Yn yr erthygl hon, gan ddefnyddio’r Gymraeg a’r Saesneg, mae’n sôn mwy am hyn a sut mae’n edrych ymlaen at y digwyddiad eleni.
Os ydych yn bwriadu mynd i Eisteddfod Genedlaethol 2023, dewch i gyfarfod â’ch cyd-gynfyfyrwyr yn Nerbyniad Cynfyfyrwyr Prifysgol Caerdydd ddydd Iau, 10 Awst. Os hoffech fod yn bresennol, neu os hoffech wirfoddoli drwy fod yn un o gyflwynwyr ein digwyddiad, ebostiwch alumni@caerdydd.ac.uk i gael rhagor o fanylion.
The thing is, I could completely understand the reservations my Welsh friends had surrounding the 2018 National Eisteddfod. The Cardiff Bay location meant that it would have an urban feel and be, for the most part, quite porous, and consequently open and free to the public. Of course, its being free wasn’t their concern. Rather, my Welsh friends, who had grown up with the National Eisteddfod being held in a more remote area that you would camp at, had apprehensions that a more porous urban setting was, to one degree or another, just incongruous next to what their Eisteddfodau had been.
At the time, it was not for me to weigh in one way or another on this. And even five years later, I don’t have a strong opinion.
What I can say is that for me, and for what my own conceptions of Wales and the Eisteddfod were in 2018, Cardiff Bay was a perfect setting, and the only location that could have served as a fulcrum that turned me from facing the past into the present.
I had moved from Connecticut to Cardiff in 2015 to enroll in Cardiff University’s MA in Welsh & Celtic Studies, with the express intention of learning how to read Welsh well enough to continue my doctoral studies on 19th-century Welsh and English literatures, upon completion of the MA. I arrived in Wales with a fairly-formidable knowledge of 18th- and 19th-century Wales, including of the Eisteddfod’s regeneration as part of a larger cultural revival. My goals were strictly academic: I wanted to be able to read the Welsh of Iolo Morganwg and Williams Pantycelyn (still very much a work in progress).
Yet, as I learned Welsh, I experienced something completely new and, thus, wholly unexpected. I had been monolingual until that point of my life. And for the first time in my life, I felt like I could connect with people of another culture on and in their terms, and in an intimate way.
And every step of the way this transformation was counterbalanced by what was perhaps the most garishly consistent phenomenon throughout my year of learning Welsh in Cardiff. This was the question of ‘why.’ This neutral yet incredulous ‘why’ came from non-Welsh friends who had come to Cardiff to study. And non-Welsh here means English friends, American friends, friends from all over. I never had an answer. If I went to France no one would ask me why I was learning French. I just didn’t understand. And certainly nothing I would say would be satisfactory.
This is what made the 2018 Cardiff National Eisteddfod special to me: it allowed the askers of ‘why’ to see an answer for themselves. Being in Cardiff Bay, they were confronted with the living language. It answered ‘why’ for them in ways that the Eisteddfod’s typical removed location wouldn’t have. Not least since they wouldn’t have seen it.
Er neis iawn oedd e i gwylio fy ffrindiau yn dod i gwerthferogi iaith a ddiwylliant Cymru yn well, wrth gwrs cafodd yr Eisteddfod effaith mwy arna fi na hynny yn bersonol. Swn i’n gweud y roedd yr Eisteddfod y gyfle cyntaf y gallwn yn rili mynygi fy hun yn Gymraeg, ac actiweli yn cael sgwrs gyda pobl eraill (rhywbeth mwy cymhleth na fy hoff lliw neu anifail, a falle lai na pethau gwleidyddol neu crefyddol).
Felly, tra roedd fy ffrindiau yn gallu gweld y Gymraeg yn byw am y tro cyntaf yn eu Caerdydd, ac eu Cymru (doedd dim rhaid iddo wedi bod y tro cyntaf, i bod yn glir), o’n i’n gallu defnyddio y Gymraeg am y tro cyntaf yn ‘fy’ Nghaerdydd, ‘fy’ Nghymru. Mwy na hwnna, gwelais y lleodd mwy cyfarwedd imi yn cael ei trawsnewid yn y dathliad mwya o’r flwyddyn. Beth arall allai rhywun sydd wedi symud i Gaerdydd er mwyn dysgu Cymraeg yn cofyn am?
Wrth gwrs, bydda i’n edrych ymlaen i gymryd bant i’m eisteddfod nesa, a falle’r un yr eleni ym Mhwllheli. Ond, o ran fy llinell amser yng Nghymru, fi’n ffili helpu ond teimlo fel daeth yr Eisteddfod Caerdydd yr amser perffaith, imi ac i fy ffrindiau sydd wastad yn cofyn ‘pam.’
Felly, beth yw’r Eisteddfod imi? Am rhywun sydd wedi cael ei croesawu i Gymru a’i iaith o tu mas, yn gwmws beth y ddylai. A bydda i’n diolchgar am byth am Gaerdydd yn bod fy brofiad eisteddfod cyntaf.
Rydym wedi cyflwyno ‘I Gynfyfyrwyr, Gan Gynfyfyrwyr’ gan nad oes neb yn adnabod ein cymuned o gynfyfyrwyr gystal â chi! Byddem wrth ein bodd yn clywed gennych i gael eich syniadau ar gyfer erthyglau neu ddigwyddiadau ar-lein sydd o ddiddordeb i chi, neu rai y gallwch roi mewnwelediad iddynt, neu efallai mai CHI yw’r stori! Edrychwch ar ein rhestr lawn o erthyglau, a gwyliwch ein rhestr o ddigwyddiadau byw eto.
- Hydref 2024
- Medi 2024
- Awst 2024
- Gorffennaf 2024
- Mehefin 2024
- Mai 2024
- Ebrill 2024
- Mawrth 2024
- Chwefror 2024
- Ionawr 2024
- Rhagfyr 2023
- Tachwedd 2023
- Hydref 2023
- Medi 2023
- Awst 2023
- Gorffennaf 2023
- Mehefin 2023
- Mai 2023
- Ebrill 2023
- Mawrth 2023
- Chwefror 2023
- Ionawr 2023
- Tachwedd 2022
- Hydref 2022
- Medi 2022
- Awst 2022
- Gorffennaf 2022
- Mehefin 2022
- Mai 2022
- Ebrill 2022
- Mawrth 2022
- Chwefror 2022
- Ionawr 2022
- Rhagfyr 2021
- Tachwedd 2021
- Hydref 2021
- Medi 2021
- Awst 2021
- Gorffennaf 2021
- Mehefin 2021
- Mai 2021
- Ebrill 2021
- Mawrth 2021
- Chwefror 2021
- Ionawr 2021
- Rhagfyr 2020
- Tachwedd 2020
- Hydref 2020
- Medi 2020
- Awst 2020
- Gorffennaf 2020
- Mehefin 2020
- Mai 2020
- Ebrill 2020
- Mawrth 2020
- Ionawr 2020
- Rhagfyr 2019
- Tachwedd 2019
- Hydref 2019
- Medi 2019
- Awst 2019
- Gorffennaf 2019
- Mai 2019
- Ebrill 2019
- Mawrth 2019
- Chwefror 2019
- Ionawr 2019
- Rhagfyr 2018
- Tachwedd 2018
- Hydref 2018
- Medi 2018
- Awst 2018
- Gorffennaf 2018
- Mehefin 2018
- Mai 2018