Fe wnaeth fy amser yng Nghaerdydd fy mharatoi’n drylwyr

Cymhwysodd Emily Chestnut (BN 2019) fel nyrs ddiwedd 2019 ac mae’n gweithio yn Ysbyty’r Mynydd Bychan, Caerdydd. Mae hi’n gweithio ar y ward gastroenteroleg a chlefydau heintus A7, sy’n darparu triniaeth ar gyfer cleifion COVID-19 ar hyn o bryd. Mae hi’n un o’r miloedd o gynfyfyrwyr Caerdydd sydd ar reng flaen yr argyfwng byd-eang.

Rwyf wedi ymgartrefu yng Nghaerdydd. Cefais fy magu yn Sir Benfro ac roeddwn yn gwybod fy mod eisiau aros yng Nghymru i fynd i’r brifysgol. Roedd Caerdydd yn ymddangos fel y lleoliad perffaith: digon pell oddi cartref; ond digon agos i fynd yn ôl pan oeddwn i eisiau. Mae Caerdydd yn ddinas hardd, ac rwyf wastad wedi bod yn hoff o ba mor gyfeillgar a chefnogol oedd y Brifysgol. Graddiodd fy chwaer hynaf o Gaerdydd fel nyrs hefyd, ac roeddwn yn gwerthfawrogi’r cyfleoedd a gafodd hi.

Roeddwn yn ffodus i gael lleoliadau gwych fel myfyriwr nyrsio. Es i i’r uned Damweiniau ac Achosion Brys, yr uned Gofal Dwys, ac amrywiaeth o wahanol wardiau meddygol/llawfeddygol. Fe baratôdd y profiadau hyn i mi weithio’n amser llawn yn Ysbyty’r Mynydd Bychan. Roeddwn eisoes yn gwybod sut roedd yr ysbyty yn gweithredu a sut roeddynt yn gweithio fel tîm, ac wedi creu perthnasoedd ag aelodau eraill o’r staff.

Er na allai neb fod wedi rhagweld beth rydym yn delio ag e ar hyn o bryd, mae fy amser yng Nghaerdydd wir wedi fy mharatoi. Cynhaliwyd senarios ymarferol cyson oedd yn ein helpu i ddatblygu ein dealltwriaeth a’n gallu i wneud asesiadau clinigol mewn sefyllfaoedd argyfwng. Mae’r arbenigedd ymarferol yma wedi fy nysgu i adnabod claf sy’n dirywio, a sut i ddelio â sefyllfaoedd argyfwng.

Yn ystod yr argyfwng presennol, nid yw fy ngwaith fel nyrs wedi newid lawer. Mae nyrsio’n hanfodol i bob claf gwael. Rwyf eisiau cynnig gofal o’r safon uchaf i bawb, ni waeth beth fo’r rheswm eu bod yn yr ysbyty. Beth sydd wedi newid yw’r pwysau yn y gwaith o ganlyniad i salwch a phrinder staff. Rwyf hefyd yn gweld fod y cyflenwadau sydd gennym yn y GIG wedi cael eu heffeithio. Nid yw’n cymryd hir i gleifion redeg allan o ddillad eu hunain, byrbrydau, a chynhyrchion fel sebon, past dannedd a siampŵ. Mae’r rhain yn bethau rydym yn ceisio darparu, ond nid oes gennym ddigon ohonynt i gyflenwi ysbyty cyfan.

Er gall fod yn anodd, mae’n fraint gallu helpu a defnyddio fy sgiliau i fod o fudd ar y rheng flaen. Ni allwn ei ddychmygu unrhyw ffordd arall. Mae’n sicr yn wahanol i beth mae unrhyw un wedi delio ag e o’r blaen. Mae pawb yn ofni’r feirws ac yn poeni a yw ein PPE yn ddigonol, ac rydym i gyd yn mynd adref yn bryderus ein bod yn dod â’r feirws gyda ni. Mae rhieni wedi cael eu gwahanu oddi wrth eu plant a’u teuluoedd. Rydym i gyd yn dibynnu ar ein gilydd a’r cyfeillgarwch rhyngom ni i ddal ati.

Un o’r heriau mwyaf yw peidio â derbyn ymwelwyr i’r ysbyty. Mae bod yn yr ysbyty yn frawychus iawn, a gall ein cleifion deimlo’n ynysedig ac ar eu pennau eu hunain. Maent wedi’u gwahanu oddi wrth eu teuluoedd a’u hanwyliaid. Fwy nag erioed, rwy’n sylwi ar staff yn gweithredu i sicrhau ein bod yn cefnogi ein cleifion a’u teuluoedd yn emosiynol yn y ffordd orau bosibl. Gall hynny olygu aros am sgwrs, sychu dagrau rhywun i ffwrdd pan maent yn teimlo ar eu pennau eu hunain, neu afael yn eu llaw yn ystod eu horiau olaf.

Mae fy nghydweithwyr ar ward A7 wedi bod yn nerth i mi. Ni allwn ddychmygu gwneud hyn hebddynt. Rydym yn gweithio gyda’n gilydd fel tîm go iawn ac os oes unrhyw beth rwyf angen gwybod, neu’n ansicr amdano, mae cydweithwyr yno i helpu. Rwy’n teimlo fy mod yn cael llawer o gefnogaeth. Ar ôl shifft anodd, nid wyf yn oedi cyn siarad â rhywun. Mae’n galonogol iawn gwybod ein bod i gyd yn yr un cwch, a’n bod yn gweithio fel tîm i gadw’n pennau uwchlaw’r dŵr.

Mae’r ffrindiau gwnes i raddio gyda nhw yn ail deulu i mi. Roeddwn yn arfer eu gweld nhw ar ddiwrnodau rhydd; erbyn hyn rwy’n siarad â nhw yn rheolaidd dros y ffôn neu’n cael sgwrs wrth fynd heibio ein gilydd yn yr ysbyty. Rydym hefyd yn chwerthin gyda’n gilydd yn ystod nosweithiau cwis ar ein ffonau symudol. Mae’n helpu i wybod ein bod i gyd yn mynd drwy’r un peth.

Rwy’n teimlo bod rhedeg ar fy niwrnodau rhydd yn helpu lawer. Mae awyr iach yn fy helpu i glirio fy meddwl, ac mae gwthio fy hun wrth redeg yn helpu i dynnu fy sylw oddi ar unrhyw bryderon. Weithiau ar ôl shifft hir, ni wna i symud oddi ar y soffa gan fy mod wedi ymlâdd. Gall fod yn anodd tynnu fy meddwl oddi ar y gwaith a dychwelyd i fywyd y tu allan iddo. Ond rwy’n gwybod bod hynny’n iawn, a bod angen yr amser yma arnaf i brosesu. Rwy’n ffodus i gael cyd-letywyr anhygoel sy’n deall fy sefyllfa ac yn rhoi cymaint o gefnogaeth i mi.

Nawr yn fwy nag erioed, mae’n braf gweld haelioni a charedigrwydd pobl. Mae ymateb a chefnogaeth y cyhoedd wedi bod yn anhygoel. Mae’r wardiau wedi’u gorlifo â rhoddion o lechi a gwefryddion ffôn i gleifion. Mae bwytai lleol wedi bod yn gwneud bwyd i ni fwyta ar ein hegwyl, ac mae pobl wedi gwneud misyrnau wedi’u hargraffu’n 3D a bandiau addasu wedi’u gwau ar gyfer ein masgiau wyneb. Mae staff y GIG mor ddiolchgar am bopeth mae pobl wedi’i ddweud, ei roi a’i wneud i ni.

Mae’r clap am 8 o’r gloch nos Iau yn dod â dagrau i lygaid y staff. Mae’n helpu’r tu hwnt i’r dychymyg. Rydym yn gwybod bod y cyfyngiadau symud ac ymneilltuo oddi wrth eich anwyliaid a’ch ffrindiau yn anodd. Mae’n gyfnod brawychus iawn i bawb, ond rydym wedi gwneud mor dda hyd yn hyn, ac mae ymrwymiad pawb i gyfyngu eu symudiadau’n gwneud gwahaniaeth pwysig ar ein cyfer ni yn y GIG, ac i’n cleifion.

Bydd rhoddion i Gronfa Diogelu COVID-19 Prifysgol Caerdydd yn rhoi cefnogaeth ar gyfer lles meddyliol a chorfforol myfyrwyr a staff – gan gadw pobl a mannau yn ddiogel drwy gymuned Prifysgol Caerdydd benbaladr.