‘Ddrych, Ddrych ar y wal’: myfyrdod ar ddelwedd y corff gan Jaden

Yn y blog hwn, mae Jaden, merch 18 mlwydd oed sy’n byw yn yr Emiradau Arabaidd Unedig, yn ysgrifennu am ei thaith gyda delwedd y corff, pwnc sy’n dylanwadu’n fawr ar iechyd meddwl pobl ifanc. Mae’n myfyrio ar ei chanfyddiadau esblygol o’i chorff ac yn archwilio sut mae cyfryngau cymdeithasol wedi dylanwadu ar ei hymdeimlad o hunanwerth.

Er na allaf gofio’r tro cyntaf i mi edrych yn y drych, rwy’n cofio’r tro cyntaf iddo olygu rhywbeth i mi. Nid dim ond cipolwg achlysurol oedd hi i wirio p’un a oedd fy nghrys yn daclus neu olwg sydyn ar fy ngwallt. Hwn oedd y tro cyntaf i mi wir edrych yn y drych —gwirio, archwilio, beirniadu.

Ers hynny, dydw i ddim yn meddwl fy mod i erioed wedi “edrych” mewn drych yn unig. Mae bob amser rhyw fath o graffu’n cael ei wneud, hyd yn oed os mai llais bach iawn yng nghefn fy mhen yw hwn. Yn anffodus, mae llawer iawn ohonom ni’n profi’r llais hwnnw. Mae’r llais yn codi’n dawel, heb godi unrhyw glychau rhybudd. Bydd yn dechrau gyda chais syml i sugno eich stumog ychydig yn fwy. Hyd nes y bydd yn symud ymlaen i’r hyn na ellir ond ei alw’n gamdriniaeth ddi-baid – rhyw “rwyt ti’n hollol ffiaidd” achlysurol, neu “dyma beth rwyt ti’n ei gael am gladdu gymaint o fwyd, y mochyn.” Ac i hynny rwy’n dweud: “drych, drych, ar y wal – pam mai fi yw’r mwyaf diwerth ohonyn nhw i gyd?”

Mae’n cyrraedd pwynt lle mae’n dod yn wanychol. Mae’r drych yn trawsnewid o arwyneb adlewyrchol syml i faes brwydr. Mae pob golwg yn dod yn wrthdaro, pob adlewyrchiad yn feirniadaeth. Rydych chi’n dechrau osgoi drychau, gan ofni ymosodiad anochel negyddiaeth. Mae’n treiddio i bob agwedd ar eich bywyd, yn cnoi eich hunan-barch ac yn ystumio’ch hunanddelwedd.

Mae effaith y beirniad mewnol hwn yn ymestyn ymhell y tu hwnt i ddrych yr ystafell ymolchi. Mae’n treiddio i mewn i ryngweithio cymdeithasol, gan ddylanwadu ar beth yw eich canfyddiad ohonoch chi eich hun mewn perthynas ag eraill. Rydych chi’n dechrau cymharu eich hun yn gyson, yn aml yn anffafriol, â’r rhai o’ch cwmpas. Rydych chi’n craffu ar luniau, yn dadansoddi pob diffyg, ac yn fuan, mae hyd yn oed y syniad o dynnu llun yn dod yn destun gorbryder.

Yn yr oes ddigidol, lle mae cyfryngau cymdeithasol yn aml yn cynyddu’r ansicrwydd hwn, gall y pwysau fod yn llethol. Mae ffrydiau wedi’u curadu sy’n llawn delweddau di-perffaith yn creu safon anghyraeddadwy o harddwch a llwyddiant. Mae’n teimlo fel bod pawb arall wedi gweithio’r cyfan allan, tra’ch bod chi’n sownd yn ymgodymu â’ch adlewyrchiad eich hun. Po fwyaf y byddwch chi’n sgrolio, po uchaf y daw’r llais beirniadol, gan fwydo oddi ar y rhith o berffeithrwydd sydd wedi’i lunio’n ofalus ar-lein.

Wrth gwrs, nid yw hyn yn anghyffredin, yn enwedig i bobl ifanc. Mae llawer yn ymgodymu â’u hunanddelwedd, yn aml yn dawel. Gall y daith i hunan-dderbyn a pherthynas iachach â drychau—a thrwy estyniad, â chi eich hun— fod yn hir ac yn heriol, ond mae’n bosibl. Mae’n dechrau gyda chamau bach: cydnabod yr hunan-siarad negyddol, cwestiynu ei ddilysrwydd, a’i ddisodli’n raddol â meddyliau mwy caredig, mwy tosturiol.

Mae adeiladu hunanddelwedd gadarnhaol yn gofyn am amynedd ac ymdrech. Mae’n golygu amgylchynu eich hun ag unigolion cefnogol, cymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n rhoi hwb i’ch hyder, ac weithiau ceisio cymorth proffesiynol. Gall therapi fod yn arf gwerthfawr i ddatrys y credoau dwfn sy’n tanio’r llais beirniadol. Mae’n helpu i ddeall nad ffeithiau yw’r meddyliau hyn, a’i bod hi’n bosibl meithrin persbectif mwy cariadus a derbyniol tuag atoch chi eich hun.

Ymhen amser, gall y drych ddod yn ffrind yn hytrach nag yn elyn. Gallwch ddysgu edrych ar eich adlewyrchiad heb farnu, i weld y person yn syllu’n ôl arnoch chi fel rhywun sy’n haeddu cariad a pharch. Mae’n daith o hunan-ddarganfyddiad, o ddileu’r haenau o feirniadaeth i ddatgelu craidd o hunan-dderbyn. Wrth i chi gymryd pob cam ymlaen, mae llais hunanfeirniadaeth yn mynd yn dawelach, gan wneud lle i ddeialog fewnol fwy caredig a mwy tosturiol.

Rwy’n edrych yn y drych heddiw ac mae’r llais yn dal i fod yno. Mae’n debyg na fydd byth yn gadael. Ond mae’n mynd yn dawelach. Gyda phob diwrnod sy’n mynd heibio, mae ei ddylanwad arnaf yn lleihau. Mae’r un peth yn wir i chi.

Oherwydd yn fuan byddwch chi’n dysgu dweud, “drych, drych, ar y wal – dwi’n ddigon, yn anad dim.”

Bywgraffiad yr awdur:

Helo, fy enw i yw Jaden! Dwi’n 18 mlwydd oed ac yn wreiddiol o India ond wedi fy lleoli yn yr Emiradau Arabaidd Unedig. Mae fy iechyd meddwl yn rhywbeth dwi wedi cael trafferth ag ef ers amser maith, ac wrth i mi ddechrau codi’n araf i’m traed unwaith eto, dwi’n hynod angerddol am ddefnyddio fy ngorffennol fel angor i helpu a chefnogi eraill sy’n mynd trwy’r un peth, gobeithio. Dwi’n awdur uchelgeisiol a dwi’n gobeithio gwneud gwahaniaeth yn y byd yma ryw ddydd. Dwi’n caru darllen, ysgrifennu, chwarae’r piano a’m cŵn!

Diddordeb darllen mwy o fy ysgrifennu? Edrychwch ar y blog hwn rydw i wedi’i ysgrifennu o’r blaen ar gyfer Canolfan Wolfson ar y testun Dewrder.

Eisiau ysgrifennu post ar gyfer blog Wolfson?

Rydym yn chwilio am bobl ifanc sydd â diddordeb mewn rhannu eu barn ar yr heriau y mae pobl ifanc yn eu hwynebu. Hoffem yn arbennig rannu lleisiau ifanc yn siarad am eu profiadau gydag iechyd meddwl a phrosiectau arloesol ym maes iechyd meddwl ieuenctid.

Eisiau dysgu mwy? E-bostiwch maximom@caerdydd.ac.uk gyda rhywfaint o wybodaeth amdanoch chi a pha bwnc yr hoffech ysgrifennu amdano.

Edrychwn ymlaen at glywed gennych chi!