Cydweithio ar Waith: Gwersi o Banel Rhyngweithiol SPARK yn CiviCon24
9 Rhagfyr 2024
Ym mis Mehefin eleni, ymunodd dau Gymrawd Ymchwil (Dr Anna Skeels a Dr Sofia Vougioukalou) â dau bartner di-academaidd (Dave Horton, Ymgynghorydd Annibynnol / ACE ac Fateha Ahmed o EYST) i gyd-gynnull sesiwn panel rhyngweithiol SPARK yn CiviCon24. Canolbwyntiodd y sesiwn ar ‘Berthnasau Cydweithredol ac Effaith Ddinesig’, gan ddefnyddio dull y ‘bowlen bysgod’. Ein nod oedd archwilio’r amodau a’r camau a allai alluogi perthnasau cydweithredol effeithiol i ffurfio rhwng prifysgolion a chymdeithas sifil.
Roedd digwyddiad Civicon24 wedi’i dargedu at arweinwyr, gweithwyr proffesiynol ac academyddion sy’n llywio’r dirwedd ddinesig o fewn addysg uwch, yn ogystal ag arweinwyr uwch sy’n gyrru newid o fewn eu sefydliadau. Ei nod oedd amlygu mentrau dinesig rhagorol a darparu offer ymarferol ar gyfer ymgysylltu dinesig i sefydliadau.
Mae dull y ‘bowlen bysgod’ yn rhyngweithiol ac yn gyfranogol, gan roi’r opsiwn i gyfranogwyr y gweithdy ymuno â’r panel, gofyn cwestiynau a chyfeirio’r drafodaeth. Felly, nid oes un arbenigwr penodol ar y pwnc, ond ystafell lawn o arbenigedd gwerthfawr.
Mae’r math hwn o gynnull, cydweithio a chreadigrwydd wrth wraidd SPARK, sef Parc Ymchwil Gwyddorau Cymdeithasol cyntaf y byd ym Mhrifysgol Caerdydd. Mae SPARK yn cyd-leoli ymchwilwyr gwyddorau cymdeithasol blaenllaw gyda chwmnïau’r sector preifat, cyrff sector cyhoeddus a sefydliadau’r trydydd sector. Mae’n unigryw yn y modd y mae’n datblygu dulliau newydd o weithio i ysgogi ymgysylltiad academaidd/dinesig effeithiol ac ystyrlon.
Mae pob un o’r pedwar aelod gwreiddiol o’r panel SPARK yn rhannu eu safbwyntiau cychwynnol ar berthnasau cydweithredol ac effaith ddinesig.

Fateha Ahmed, Arweinydd Prosiect BME CYP a Theuluoedd, EYST (Ethnic Minorities & Youth Support Team Cymru) – Cydweithio â SPARK: ymgysylltiad llwyddiannus
Cafodd EYST Cymru y fraint o bartneru ag ymchwilwyr SPARK, a ddangosodd werth data ymchwil mewn fformatau hygyrch fel graffiau ac amserlenni. Gwnaeth y dull hwn yr wybodaeth yn ddealladwy, hyd yn oed i’r rhai â heriau iaith, gan helpu cyfranogwyr i weld sut y gallai eu cyfraniadau sicrhau cyllid a dylanwadu ar bolisïau i gymunedau lleiafrifoedd ethnig.
Roedd agwedd agored SPARK at fewnwelediadau EYST yn amhrisiadwy. Darparwyd cinio a thalebau i gydnabod gwybodaeth y cyfranogwyr, a chynhaliwyd y grŵp ffocws mewn lle cyfarwydd a chyfforddus i leihau rhwystrau cyfranogiad. Trwy dalu costau teithio, darparu bwyd, a chynnig cyfieithwyr, crëwyd amgylchedd cynhwysol lle roedd cyfranogwyr yn teimlo’n ddiogel i rannu gwybodaeth sensitif.
Yn wahanol i lawer o astudiaethau, sicrhawyd ymgysylltiad parhaus i gynnal ymddiriedaeth a chydweithrediad. Diolch arbennig i gymuned SPARK am ddarparu gwasanaethau diwylliannol briodol a meithrin cysylltiadau ystyrlon. Gallwn ddefnyddio dull SPARK i greu ymgysylltiadau ymchwil cynhwysol ac effeithiol sy’n grymuso cymunedau lleiafrifoedd ethnig.
Dave Horton, Ymgynghorydd Annibynnol ac Arweinydd Dysgu a Hyfforddi ACE (Action in Caerau & Ely) – Partneriaeth Ymchwil Trydydd Sector SPARK
Nod Partneriaeth Ymchwil Trydydd Sector SPARK yw dod ag academyddion ynghyd â sefydliadau bach yn y Trydydd Sector a’r Sector Cymunedol i nodi eu hanghenion tystiolaeth, adeiladu eu sgiliau ymchwil trwy gefnogaeth pro bono, a chyd-gynhyrchu gwybodaeth i wneud newidiadau mewn cymunedau mwyaf difreintiedig Caerdydd.
Ysbrydolwyd y dull ‘bowlen bysgod’ gan werthoedd y bartneriaeth hon, a alluogodd ffurfio perthnasau newydd a defnyddio’r wybodaeth amrywiol oedd ar gael yn yr ystafell. Roedd y profiad o sgyrsiau deinamig a grym a rennir yn un pwerus. Yr her yn y dyfodol yw harneisio’r egni hwn trwy bartneriaethau ymchwil yn ein cymunedau!

Sofia Vougioukalou, Cymrawd Ymchwil, CARE, SPARK, Prifysgol Caerdydd – Ymchwilwyr contract a chynnal ymgysylltiad dinesig
Mae llawer o ymchwil sy’n wynebu’r gymuned yn cael ei gynnal gan weithlu ansicr ar gontractau byr a rhan-amser. Mae hyn yn gwneud cynnal perthnasau â grwpiau cymunedol a sefydliadau trydydd sector yn heriol, gan arwain at ddiffyg ymddiriedaeth. Gall buddsoddi mewn swyddi ymchwil wedi’u hymgorffori mewn timau staff canolfannau ymchwil craidd (fel SPARK, CASCADE a CARE) helpu i oresgyn y problemau hyn.
Anna Skeels, Cymrawd Ymchwil, SPARK, Prifysgol Caerdydd – Cymrodyr ymchwil fel ‘gweithwyr proffesiynol cymysg’
Mae rôl Cymrawd Ymchwil SPARK yn arloesol ym maes addysg uwch. Mae’n cyfuno gweithgareddau ymgysylltu dinesig a chydweithio â diddordebau ymchwil personol. Mae hyn yn galluogi perthnasau academaidd/cymdeithas sifil i gael eu cefnogi yn y tymor hir.
Awgrymodd y pedwar safbwynt hyn fod y modd y caiff perthnasau academaidd/cymdeithas sifil eu hadeiladu yn effeithio ar natur ac effaith ddinesig. Drwy ddull y ‘bowlen bysgod’, cafwyd cyfraniadau gan eraill yn y sesiwn, gan drafod adeiladu perthnasau fel sgil, a sut gall prifysgolion wasanaethu eu cymunedau. Roedd hefyd ddiddordeb mewn ehangu dulliau llwyddiannus SPARK ledled Prifysgol Caerdydd a thu hwnt.
- Datblygu Cymuned Ymarfer traws-sector: Patrwm ar gyfer rhannu gwybodaeth, sgiliau a chysylltiadau
- Cydweithio ar Waith: Gwersi o Banel Rhyngweithiol SPARK yn CiviCon24
- Mae Cydweithrediad SPARK yn Taflu Golau ar ‘Blant Cudd’ ym maes Addysg ac Iechyd
- Dadansoddi’r Silos: Creu sylfeini ar gyfer symbylu gwybodaeth a harbenigedd lleol rhwng cymunedau a sefydliadau ymchwil
- Partneriaeth Ymchwil Trydydd Sector SBARC